Δικαιώματα τυφλών: Τα μέτρα που λαμβάνει το Υπουργείο Δικαιοσύνης – Απάντηση στο Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών & του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών, το οποίο κατατέθηκε ως Αναφορά στη Βουλή από τη Βουλευτή της Ελληνικής Λύσης κα Μ. Αθανασίου.
Δικαιώματα τυφλών
Σε απάντηση της Αναφοράς που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων η Βουλευτής της Ελληνικής Λύσης κα Μ. Αθανασίου, με θέμα: «Αιτήματα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών & του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών προς βελτίωση της ποιότητας ζωής των τυφλών προσώπων, προς ομαλότερη εναρμόνιση της ένταξης των τελευταίων στο κοινωνικό σύνολο και προς διευκόλυνση των εν λόγω κατά τις συναλλαγές τους με το Δημόσιο» και του συνημμένου Υπομνήματος, ο Υπουργός Δικαιοσύνης κος Γ. Φλωρίδης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων:
- Στο γεγονός ότι για το Υπουργείο Δικαιοσύνης πρώτιστο μέλημα είναι η προσβασιμότητα παραθέτοντας τη σχετική νομοθεσία,
- στο νομικό πλαίσιο του θεσμού της δικαστικής συμπαράστασης, στη βελτίωση της προσβασιμότητας στα Δικαστικά Κτήρια,
- στη συμπλήρωση της «Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου» με στοιχεία στην προσβασιμότητα Ατόμων με Αναπηρία και εμποδιζόμενων ατόμων,
- στις κτηριακές υποδομές των Δικαστικών Υπηρεσιών, στη διασφάλιση της προσβασιμότητας των υπό ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε Ατομα με Αναπηρία,
- στην ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης,
- στην μορφή Braille του «Οδηγού για τα Δικαιώματα των θυμάτων Ρατσιστικού εγκλήματος» και
- στις οριζόντιες δράσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορούν στα Άτομα με Αναπηρία.
Αναλυτικά
Πρώτιστο μέλημα η προσβασιμότητα
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης μέσα από τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει σε όλα τα επίπεδα δραστηριότητάς του, όπως περιγράφονται κατωτέρω, επιδεικνύει το ενδιαφέρον και τη φροντίδα που επιβάλλεται για την ισότιμη και χωρίς αποκλεισμούς συμμετοχή όλων των πολιτών στις υπηρεσίες της Δικαιοσύνης. Η προσβασιμότητα των Ατόμων με Αναπηρία όχι μόνο στους χώρους της Δικαιοσύνης αλλά και στις ηλεκτρονικές και λοιπές υπηρεσίες της αποτελούν πρώτιστο μέλημα του Υπουργείου Δικαιοσύνης ενταγμένο, με συγκεκριμένες δράσεις και χρονοδιαγράμματα, στο ανά έτος Σχέδιο Δράσης του.
Στο πλαίσιο αυτό υπενθυμίζεται η νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τη ψήφιση του ν. 5023/2023 (Α’34): «Αρχή της ίσης μεταχείρισης ανεξαρτήτως αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, επικαιροποίηση της ορολογίας του Αστικού Κώδικα, του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, του Ποινικού Κώδικα, του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, του Κώδικα Συμβολαιογράφων και του ν. 4478/2017, για την εναρμόνισή της με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία που κυρώθηκε με τον ν. 4074/2012 και λοιπές διατάξεις για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη των ατόμων με αναπηρία».
Με τον νόμο αυτόν προωθείται
α) η πλήρης συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία ή χρόνια πάθηση στην κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας μέσω της επέκτασης και κατοχύρωσης της γενικής αρχής της ίσης μεταχείρισης,
β) η απαλοιφή υποτιμητικών και στερεοτυπικών εκφράσεων για τα άτομα με αναπηρία στα βασικά νομοθετήματα και η εναρμόνισή τους με τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία που κυρώθηκε με τον ν. 4074/2012 (Α’ 88),
γ) η εναρμόνιση των διατάξεων και της ορολογίας που χρησιμοποιείται στον Ποινικό Κώδικα, τον Αστικό Κώδικα, τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας και τους Κώδικες Δικονομίας, με την προσέγγιση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και τη σύνταξη αναφοράς με τα συμπεράσματα και
δ) η άμεση και αποτελεσματική πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στη δικαιοσύνη, με σημαντικότερη την πρόβλεψη για τη χορήγηση νομικής βοήθειας στο σύνολο των ατόμων με ποσοστό αναπηρίας άνω του 67% ανεξαρτήτως του ύψους των εισοδημάτων τους.
Νομικό πλαίσιο του θεσμού της δικαστικής συμπαράστασης
Παράλληλα, έχει συγκροτηθεί με την υπ’ αρ. 35762/21.05.2024 (ΑΔΑ ΨΑΘΣΩ-70Β), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, Υπουργική Απόφαση «Ομάδα Εργασίας με αντικείμενο τη μελέτη του νομικού πλαισίου του θεσμού της δικαστικής συμπαράστασης και την υιοθέτηση του θεσμού της υποστηριζόμενης δικαιοπρακτικής ικανότητας». Η Ομάδα Εργασία, που συνεχίζει τις εργασίες της, έχει προγραμματιστεί να παραδώσει το πόρισμα με τις προτάσεις της κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, με τη νομοθέτηση του νέου πλαισίου της δικαστικής συμπαράστασης να πραγματοποιείται κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2025.
Βελτίωση της προσβασιμότητας στα Δικαστικά Κτήρια
Περαιτέρω, με την υπ’ αρ. 25503/21.5.2024 (ΑΔΑ ΨΓΙΣΩ-Σ0Ρ) απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, ανασυγκροτήθηκε «Ομάδα Εργασίας για τη βελτίωση της προσβασιμότητας στα Δικαστικά Κτήρια – Εξασφάλιση της καθολικής προσβασιμότητας στα Δικαστικά Κτήρια». Το αντικείμενο εξέτασης και μελέτης της Ομάδας Εργασίας, στην οποία συμμετέχουν άτομα με προβλήματα όρασης, αφορά στην προσβασιμότητα χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα άτομα στις κτηριακές υποδομές του Υπουργείου Δικαιοσύνης και στις παρεχόμενες ψηφιακές υπηρεσίες του μέσω των νέων τεχνολογιών. Το πόρισμα της Ομάδας Εργασίας θα αξιοποιηθεί από την Τεχνική Υπηρεσία και τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των προτεινόμενων σε αυτό παρεμβάσεων για τη βελτίωση των συνθηκών προσβασιμότητας.
Συμπλήρωση της «Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου» με στοιχεία στην προσβασιμότητα Ατόμων με Αναπηρία και εμποδιζόμενων ατόμων
Επιπλέον, στο πλαίσιο υλοποίησης της Κ.Υ.Α. με θέμα «Ορισμός του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ως Αναθέτουσας Αρχής για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων υπηρεσιών και μελετών του ν. 4412/2016(Α’ 147) σχετικά με την ταυτότητα των κτηρίων και αυτοτελών διηρημένων ιδιοκτησιών που ανήκουν στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, καθορισμός ειδικότερων ζητημάτων που αφορούν στη διαδικασία ανάθεσης υπηρεσιών και μελετών του ν. 4412/2016(Α’147) και λοιπές σχετικές λεπτομέρειες» (Β’ 2449), θα εκπονηθούν μελέτες για τη συμπλήρωση της «Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου» στις οποίες περιλαμβάνονται και αυτές που αφορούν στην προσβασιμότητα Ατόμων με Αναπηρία και εμποδιζόμενων ατόμων. Κατόπιν δε της ολοκλήρωσης του ως άνω έργου θα ακολουθήσει ο σχεδιασμός και υλοποίηση των αναγκαίων προσαρμογών και παρεμβάσεων προς το σκοπό της βελτίωσης της προσβασιμότητας.
Κτηριακές υποδομές των Δικαστικών Υπηρεσιών
Επίσης, στο πεδίο των κτηριακών υποδομών των Δικαστικών Υπηρεσιών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει σχεδιάσει και υλοποιεί πρόγραμμα βελτιωτικών παρεμβάσεων προσβασιμότητας, όπως στην παλιά Σχολή Ευελπίδων, ενώ παράλληλα τόσο κατά την εκτέλεση επισκευαστικών εργασιών στα υφιστάμενα κτήρια όσο και κατά την κατασκευή των νέων δικαστικών μεγάρων, όπως αυτό του Πειραιά, απαιτούνται και περιλαμβάνονται μελέτες για την προσαρμογή τους στις διατάξεις που αφορούν στην προσβασιμότητα των Ατόμων με Αναπηρία (άρθρο 26 Ν.4067/2012 79/Α’, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).
Διασφάλιση της προσβασιμότητας των υπό ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε Ατομα με Αναπηρία
Στο πεδίο δε των ψηφιακών έργων του Υπουργείο Δικαιοσύνης προβλέπεται, ως συμβατική υποχρέωση των αναδόχων εταιρειών, η συμμόρφωση των παρεχόμενων τεχνολογιών και υπηρεσιών στις απαιτήσεις του ισχύοντος πλαισίου: «Κανόνες και Πρότυπα για Διαδικτυακούς Τόπους του Δημόσιου Τομέα», του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Διαλειτουργικότητας (Communication CCOM (2017) 134), σύμφωνα και με τα οριζόμενα στο «Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης». Ειδικότερα, για την ολοκλήρωση της υλοποίησης των έργων έχει προβλεφθεί η τήρηση των αρχών του καθολικού σχεδιασμού (Ν. 4488/2017, αρ. 63) και η διασφάλιση της προσβασιμότητας των υπό ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε Ατομα με Αναπηρία, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 60 του Ν. 4488/2017, αλλά και στο Ν.4591/2019, με το οποίο ενσωματώνεται στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2016/2102 (eAccessibility) «για την προσβασιμότητα των ιστότοπων και των εφαρμογών για φορητές συσκευές των οργανισμών του δημόσιου τομέα».
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, συμμετέχοντας ενεργά στην κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, έχει προτείνει και υλοποιεί δράσεις που καλύπτουν το σύνολο των στόχων αρμοδιότητάς του και ειδικότερα αυτούς που περιέχονται στον Πυλώνα ΙΙ – Στόχο 16 και Πυλώνα IV – Στόχο 26. με σημαντικότερη, για τα άτομα με προβλήματα όρασης, το έργο που αφορά στη δυνατότητα ηχητικής ανάγνωσης και μεταβολής μεγέθους γραμματοσειρών των ιστοσελίδων αρμοδιότητας του Υπουργείου και των δικαστικών υπηρεσιών.
Ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης
Ταυτόχρονα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης προωθεί την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης με την επέκταση της ηλεκτρονικής υποβολής αιτήσεων, λήψης πιστοποιητικών και αποφάσεων που θα καταστήσει ευκολότερη την εξ αποστάσεως πρόσβαση όλων στις υπηρεσίες της.
Σε μορφή Braille ο «Οδηγός για τα Δικαιώματα των θυμάτων Ρατσιστικού εγκλήματος»
Επιπλέον, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης εκδόθηκε σε μορφή Braille ο «Οδηγός για τα Δικαιώματα των θυμάτων Ρατσιστικού εγκλήματος», ο οποίος καταρτίστηκε στο πλαίσιο του έργου: «Αναπτύσσοντας μια ολοκληρωμένη στρατηγική ενάντια στο ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία και τα εγκλήματα μίσους», και περιλαμβάνει επαρκείς πληροφορίες για το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, με στόχο την ενίσχυση της ισότιμης πρόσβασης των Ατόμων με Αναπηρία (τυφλότητα) στην πληροφόρηση.
Οριζόντιες δράσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορούν στα Άτομα με Αναπηρία
Τέλος, ως οριζόντιες δράσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης που αφορούν στα Άτομα με Αναπηρία σας αναφέρουμε:
α) την ρύθμιση, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών, του άρθρο 81 του νόμου 5003/2022 (ΦΕΚ Α’ 230/14-12-2022) «Δημοτική Αστυνομία, Φορείς Λαϊκών Αγορών, απλούστευση διαδικασιών μεταξύ Ο.Τ.Α. και Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ρυθμίσεις εξομάλυνσης της εκλογικής διαδικασίας κατοίκων εξωτερικού και λοιπές ρυθμίσεις» που προβλέπει την υποχρέωση των φορέων του δημοσίου τομέα να προβούν κατά προτεραιότητα στην πλήρωση του ποσοστού θέσεων απασχόλησης δικηγόρων με αναπηρία τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%) στις επόμενες προκηρύξεις τους,
β) την επιμόρφωση του ανθρώπινου δυναμικού του δημοσίου τομέα, με προτεραιότητα στους υπαλλήλους του Υπουργείου Δικαιοσύνης, στα αντικείμενα των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία και του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης,
γ) την υλοποίηση σεμιναρίων στα οποία συμμετέχουν ειδικά οι δικαστικοί υπάλληλοι που έχουν ορισθεί ως υπεύθυνοι για θέματα Ατόμων με Αναπηρία και
δ) την ένταξη της θεματικής σχετικά με τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία στο πρόγραμμα της υποχρεωτικής επιμόρφωσης των δικαστικών λειτουργών της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών [άρθρο 42 του ν. 4871/2021(Α’ 246)].
Δείτε σχετικά
Τα αιτήματα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών & του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών στη Βουλή
Δείτε επίσης
Δημογραφική κατάρρευση: Το αποτέλεσμα θα το δούμε σε λίγα χρόνια και στα σχολεία | Διάγραμμα
Παρακαλούμε μην παραλείπετε να αναφέρετε το especial.gr ως πηγή, με ενεργό link προς τη διεύθυνση https://www.especial.gr/dikaiomata-tiflon-ta-metra-pou-lamvanei-to-ypourgeio-dikeiosinis-eggrafo-sti-vouli/ όταν αναδημοσιεύετε το περιεχόμενό μας.