Πανδημία κορονοϊού: “Σκέψεις μιας Κοινωνικής Λειτουργού εν μέσω μιας πανδημίας”

Πανδημία κορονοϊού: “Σκέψεις μιας Κοινωνικής Λειτουργού εν μέσω μιας πανδημίας” – Αρθρο μιας συναδέλφου Κοινωνικής Λειτουργού στον χώρο της εκπαίδευσης.

Πανδημία κορονοϊού

Σκέψεις μιας κοινωνικής λειτουργού εν μέσω μιας πανδημίας

Το τελευταίο χρονικό διάστημα ήρθαμε ως εργαζόμενες/-οι στην εκπαίδευση, αντιμέτωπες με την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, για συνέχιση της λειτουργίας της υπηρεσία μας, αρχικά δίχως οδηγίες και μετέπειτα με κάποιες διευκρινιστικές αναφορές και τελικά κατευθύνσεις για εξ αποστάσεως συμβουλευτική υποστήριξη.

Σταθήκαμε λοιπόν στη μέση μιας πανδημίας και τη θέση του επίσημου κράτους παγωμένες/-οι, να σκεπτόμαστε τι πρέπει να κάνουμε, τόσο θεσμικά αλλά και ατομικά, για την προστασία των εξυπηρετουμένων μας και ημών των ιδίων.

Ο φόβος, το σοκ και η ανησυχία, αναπόφευκτα, πολλές φορές οδηγεί σε αμηχανία και στροφή στο εγώ. Κοιμίσαμε στιγμιαία την ιδιότητά μας ως κοινωνικές λειτουργοί.

Καιρός να την ξυπνήσουμε και πάλι.

Η κοινωνική εργασία αποτελεί εκείνη την εμπειρική κοινωνική επιστήμη όπου η/-ο επαγγελματίας κοινωνική/-ος λειτουργός προωθεί την αλλαγή, την επίλυση προβλημάτων στις ανθρώπινες σχέσεις, την ενδυνάμωση και απελευθέρωση ανθρώπων, ώστε να ενισχύσουν την ευημερία τους, εξ όσων διδαχθήκαμε και εξασκούμε στο πεδίο.

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό εν μέσω ενός ζωντανού κινδύνου για τη Δημόσια Υγεία;

Τι μπορούμε να σκεφτούμε, να πούμε, να διεκδικήσουμε, να πράξουμε από τη θέση που βρισκόμαστε;

Η κοινωνική εργασία περιλαμβάνεται σε εκείνα τα απαραίτητα επαγγέλματα για την αντιμετώπιση καταστροφών που αφορούν τη δημόσια υγεία όπως η παρούσα πανδημία.

Αρχικά, να αναγνωρίσουμε και να διαχειριστούμε το φόβο μας, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψιν τις οδηγίες για καταπολέμηση του ιού Covid-19, προωθώντας τα μέτρα για την φροντίδα της σωματικής και ψυχικής υγείας, για κοινωνική αποστασιοποίηση, διατήρηση της δεοντολογίας όταν συναντάμε ανθρώπους κατά τη διάρκεια της κάλυψης των αναγκών των ήδη εξυπηρετουμένων μας, με όποιον τρόπο μπορούμε και δεν προϋποθέτει φυσική εγγύτητα και παρουσία.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας το 2006 εξέδωσε κάποιες οδηγίες αναφορικά με τη δεοντολογία και ηθική που πρέπει να τηρούνται αναφορικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης των πολιτικών για την αντιμετώπιση πανδημιών, που αφορούν τη Δημόσια Υγεία.

Σταχυολογώντας τα σημαντικότερα θα αναφέρω:

• Οι αποφάσεις πρέπει να είναι αναγκαίες, εύλογες, αναλογικές, νόμιμες, δίκαιες, αμερόληπτες.
• Οι αποφάσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές και ωφέλιμες.
• Μέσω αυτών επιδιώκεται ταυτόχρονα η διαφάνεια, η συμμετοχή του κοινού, η κοινωνική κινητοποίηση, οι αποφάσεις πρέπει να τίθονται σε δημόσιο έλεγχο με σκοπό την ευαισθητοποιημένη συμμόρφωση των πολιτών.
• Να είναι δικαιολογήσιμος ο περιορισμός των πόρων.
• Κρίνω εξαιρετικά κρίσιμο να προστεθεί η ισότιμη πρόσβαση όλων σε όλα τα θεραπευτικά και προστατευτικά μέτρα.

Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε λοιπόν πέραν της παρούσας οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων πέραν της εφαρμογής ενός εξ αποστάσεως καθηκοντολογίου;

Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Κοινωνικών Λειτουργών μας δίνει κάποιες ιδέες, επισημαίνοντας το ρόλο μας ως επαγγελματίες κοινωνικοί λειτουργοί εν μέσω της πανδημία του COVID-19 και αναφέρει περιληπτικά πως μπορούμε:

• Να διασφαλίσουμε τον κατάλογο προγραμματισμού και αντιμετώπισης καταστροφών για τους ευάλωτους πληθυσμούς (ηλικιωμένους, θηλάζουσες μητέρες / έγκυες μητέρες, άτομα με αναπηρία και παιδιά).
• Να οργανώσουμε τους πολίτες του για τη διαθεσιμότητα των βασικών αναγκών.
• Να προγραμματίσουμε τυποποιημένα πρωτόκολλα εάν υπάρχουν άτομα στη γειτονιά που έχουν μολυνθεί από τον ιό.

Οι κοινωνικοί λειτουργοί είναι σε θέση να οργανώσουν ένα στρατηγικό μοντέλο επικοινωνίας (Online / Τηλέφωνο) στους απομονωμένους ανθρώπους για να δώσουν συμβουλές και να μιλήσουν για να τους καθησυχάσουν κατά τη διαδικασία απομόνωσης (αυτό είναι σημαντικό / επείγον θέμα για τα άτομα που κινδυνεύουν).

Οι κοινωνικοί λειτουργοί μπορούν μαζί με άλλους επαγγελματίες να συμβάλλουν στην παροχή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης στις πληγείσες οικογένειες. (https://www.ifsw.org/covid-19-the-uninvited-guest-on-the-month-of-social-work/)

Εξασκώντας την κοινωνικολειτουργίστική μου φαντασία, παραφράζοντας τον J.S. Mills, θα εστιάσω την προσοχή μας στις αθέατες ομάδες πληθυσμών, για τις οποίες λίγοι μιλάνε σήμερα, από τις οποίες ομάδες, πολλές/-οι από εμάς εμπνευστήκαμε και επιλέξαμε αυτό το επάγγελμα.

Η φιλόσοφος Simone Weil επισημαίνει ότι η μεγαλύτερη μορφή αλληλεγγύης είναι η προσοχή.

• Πόσο προσοχή δώσαμε στους ανθρώπους που μπορούμε και οφείλουμε να στηρίξουμε στην παρούσα κρίσιμη φάση;
• Τι γίνεται με τους ανθρώπους που βρίσκονται σε κλειστά ιδρυματικά περιβάλλοντα (ιδρύματα κοινωνικής αρωγής, σωφρονιστικά ιδρύματα, ξενώνες ψυχικά ασθενών, ψυχιατρεία, δομές ατόμων με αναπηρία κα) ή ακόμα και μόνοι στα σπίτια τους δίχως φροντιστές (ηλικιωμένοι, άτομα με αναπηρία κα).
• Πόσοι και πόσο καλά οργανωμένοι «χώροι καραντίνας οργανώθηκαν» στις κλειστές δομές;
• Πόσος εξοπλισμός δόθηκε στις/-ους συναδέλφους των Βοήθεια στο Σπίτι;
• Δόθηκε άδεια στους γονείς παιδιών άνω των 14 ετών με αναπηρία, στους γονείς των παιδιών που φοιτούν σε ειδικά σχολεία;
• Σκέφτηκαν να συμπεριλάβουν στις επιπλέον παροχές (από το επίδομα πάσχα έως τον δωρεάν καφέ) των επαγγελματιών στις προαναφερθείσσες δομές (ειδικό βοηθητικό προσωπικό, νοσηλευτές, ειδικούς παιδαγωγούς κ.α);
• Τι οδηγίες δόθηκαν σε αυτούς όχι μόνο για πρόληψη αλλά και αντιμετώπιση σε πιθανά κρούσματα του κορονοΐού, αν σε εμάς τις/-ους εργαζόμενες/-ους, τους υγιής σωματικά και ψυχικά δε νοιάστηκε κανείς ουσιαστικά και όταν έπρεπε;

Αξιολογούμε και υποστηρίζουμε καθημερινά παιδιά λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες ζωής τους, προσπαθώντας  να συμβάλλουμε στην ευημερία του σήμερα, ίσως να ξεχνάμε το πιθανό δυσοίωνο αύριο των ιδίων και των οικογενειών τους, παιδιά που μπορεί αργότερα να βρεθούν φιλοξενούμενοι, έγκλειστοι σε παραπάνω ιδρύματα ή απλά μόνοι.

Πέραν της απαραίτητης στόχευσης, στην παρούσα φάση, της ευαισθητοποίησης προς την πλευρά της ατομικής ευθύνης, η οποία προβάλλεται από όλα τα ΜΜΕ και συνεχώς, με ότι αυτό συνεπάγεται συν τω χρόνω, χρειάζεται να μείνουμε και στην ευθύνη του επίσημου κοινωνικού κράτους, και πάλι με ότι αυτό συνεπάγεται για τους «ξεχασμένους», τους ευάλωτους στις κρίσεις, εδώ και καιρό.

Οι συνθήκες που επιβάλλονται από την παρούσα κατάσταση μου έδωσαν τον χρόνο για να σκεφτώ που βρισκόμαστε εμείς ως κοινωνικές/-οι λειτουργοί απέναντι σε αυτό που στο εδώ και τώρα μας απασχολεί, ως υποκείμενα παγκόσμιας ανησυχίας στα ΜΜΕ, (και στα ΜΜΜ) και να αναστοχαστώ τι σημαίνει να κάνουμε αυτό το επάγγελμα στη χώρα μας, σε συνέχεια μιας πολύχρονης οικονομικής κρίσης, ερχόμενες/-οι καθημερινά αντιμέτωπες/-οι με τις σοβαρές δυσκολίες του κοινωνικού κράτους, να υποστηρίξει τους εξυπηρετούμενους μας, με όρους αξιοπρέπειας και κοινωνικής δικαιοσύνης.

Ας δώσουμε λοιπόν για αρχή την προσοχή μας για αρχή στους αθέατους ανθρώπους και ομάδες αυτής της πανδημίας.

Τα προβλήματα που τσακίζουν τους αδικημένους, το περιθώριο αυτού του κόσμου, οι καθημερινές ανάγκες όσων τα βιώνουν, δεν μπορούν να κατανοηθούν από την απόσταση που δίνει η ταυτότητα, το ανήκειν στη μεσαία τάξη των λευκών, ντόπιων, μορφωμένων, εργαζόμενων, υγιών.

Η βοήθεια δύναται να είναι ειλικρινής, και να μας φέρει κοντά σε ότι μας κάνει ανθρώπους, τον καθένα ξεχωριστά και ανθρωπότητα στο σύνολό μας, και ποτέ δε θα είναι η ίδια, όπως η εν τω βάθει ουσιαστική υποστήριξη όσων ζουν σε αντίστοιχες συνθήκες, με τον εκάστοτε πολιορκημένο. Και τώρα ναι, είμαστε όλοι οι άνθρωποι πολιορκημένοι ταυτόχρονα.

Αυτή η πανδημία μας έδωσε την ευκαιρία να σκεφτούμε σαν ίσοι, με μια ισχυρή δόση τραγικής ειρωνείας.

Ο Ταρού της Πανούκλας του Camus, ένας ξένος που ξέμεινε στην χτυπημένη από την πανούκλα πόλη, μένει και αποφασιστικά επιλέγει να βοηθήσει, επικαλούμενος την αρχή της κατανόησης.

Ηθικά λοιπόν, ο Ταρού στέκει αλληλέγγυος «εντός της πόλης», κατανοώντας, ρισκάρει με τη ζωή του και γίνεται μέλος των πολιορκημένων.

Κι εκεί που ο κόσμος όλος πολιορκείται από τη «Νέα Πανούκλα» τον κορονοιό, στο χρονικό σημείο αυτό, χρειάζεται να στραφούμε μέσα μας και να βρούμε τον τρόπο που η ισότητα οδηγεί στην αλληλεγγύη και αυτή τελικά στη σωτηρία μας ως ανθρωπότητα.

Η Πανούκλα του Camus, μας διδάσκει πως αν δεν κατανοείς, δεν μπορείς να σταθείς αλληλέγγυος, και για να κατανοήσεις οφείλεις να έχεις κάνει προηγουμένως την επιλογή να δώσεις την προσοχή σου και να μείνεις, πλάι στον Άλλον, που τώρα πια έχουμε σίγουρα ένα ακόμα κοινό, την απειλή του Covid-19.

Καλή δύναμη σε όλες/-ους μας,

μια κοινωνική λειτουργός στην εκπαίδευση

Δείτε σχετικά

Μένουμε Σπίτι με το eTwinning: Διαδικτυακό μάθημα – Εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση

Κεραμέως-ψηφιακά εργαλεία εξ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης: Κατάλογος

Αρθρο Κεραμέως για εξ αποστάσεως εκπαίδευση: Συγκινητική ανταπόκριση εκπαιδευτικών και μαθητών

Παρακαλούμε μην παραλείπετε να αναφέρετε το especial.gr ως πηγή, με ενεργό link προς τη διεύθυνση https://www.especial.gr/pandimia-koronoiou-skepseis-mias-koinwnikis-leitourgou-en-mesw-mias-pandimias/ όταν αναδημοσιεύετε το περιεχόμενό μας.