Διαχείριση σχολικής βίας: Κοινωνικοί Λειτουργοί και Ψυχολόγοι-Τι λένε Υπ. Παιδείας-ΑΔΙΠΠΔΕ-ΙΕΠ

Διαχείριση σχολικής βίας: Κοινωνικοί Λειτουργοί και Ψυχολόγοι-Τι λέει το Υπουργείο Παιδείας – Η ΑΔΙΠΠΔΕ – Το ΙΕΠ – Αντιμετώπιση, πρόληψη και διαχείριση του φαινομένου.

Διαχείριση σχολικής βίας

Την προσέγγισή τους για την αντιμετώπιση, την πρόληψη και τη διαχείριση του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και της αναγκαιότητας της παρουσίας Κοινωνικών Λειτουργών και Ψυχολόγων, με στόχο την ενδυνάμωση της εκπαιδευτικής κοινότητας, κατέθεσαν στη Βουλή στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου, το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, δια εγγράφου της Υπουργού κας Σ. Ζαχαράκη, της Διεύθυνσης Υποστήριξης Προγραμμάτων και Εκπαίδευσης για την Αειφορία, του Ετήσιου Σχέδιου Δράσης (ΕΣΔ) 2025 του ΥΠΑΙΘΑ, του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) και της Αρχής Διασφάλισης Της Ποιότητας Στην Πρωτοβάθμια Και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ).

Δείτε σχετικά

Πόσοι Ψυχολόγοι και Κοινωνικοί Λειτουργοί εργάζονται στα Γενικά Σχολεία τελικά | Ενημέρωση 

Αναλυτικά

Α. Τι λέει το Υπουργείο Παιδείας δια της Υπουργού κας Σ. Ζαχαράκη

Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 70 του ν. 4485/2017 (Α’114), μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού που ανήκουν στους κλάδους ΠΕ23 Ψυχολόγων και ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών, μπορούν να ασκούν καθήκοντα σε συγκεκριμένες μονάδες γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης, εφόσον συντρέχουν ιδιαίτερες ανάγκες στήριξης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή κρίνεται απαραίτητη η υλοποίηση προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής και συναισθηματικής στήριξης μαθητών. Ακολούθως, εκδόθηκε η με αριθμ. πρωτ. 142628/Δ1/4-9-2017 Υ.Α. «Καθήκοντα και αρμοδιότητες των κλάδων ΠΕ23 Ψυχολόγων και ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής και Επαγγελματικής εκπαίδευσης»(Β’ 3032) σύμφωνα με την οποία, οι εκπαιδευτικοί των ανωτέρω κλάδων σχεδιάζουν, οργανώνουν και υλοποιούν προγράμματα πρόληψης και προαγωγής της σωματικής, ψυχοσυναισθηματικής υγείας και προστασίας των μαθητών σε συνεργασία με:

α) τους υπεύθυνους για την παιδαγωγική καθοδήγηση και τη συμβουλευτική υποστήριξη του σχολείου και

β) με σχετικούς αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της Πράξης «Ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών μέσω του θεσμού ψυχολόγου και του κοινωνικού λειτουργού, σχολικά έτη 2023-2026», με κωδικό ΟΠΣ 6001779 του Τομεακού Προγράμματος: «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή» του ΕΣΠΑ 2021-2027, προσλαμβάνονται Ψυχολόγοι και Κοινωνικοί Λειτουργοί για την ενημέρωση, την παροχή συμβουλών και την ενδυνάμωση της σχολικής κοινότητας. Ειδικότερα, για τη σχολική περίοδο 2024-2025 προβλέπεται η πρόσληψη 700 αναπληρωτών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού των κλάδων ΠΕ23 Ψυχολόγων και ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών.Επίσης, στο ΦΕΚ 5773Β’ (2024) δημοσιεύθηκε η με αριθ. πρωτ. 118203/ΓΔ4/09-10-2024 Υ.Α. με θέμα: «Καθορισμός ομάδων σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Γενικής Εκπαίδευσης στις οποίες ασκούν καθήκοντα μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) του κλάδου ΠΕ23-Ψυχολόγων και του κλάδου ΠΕ30-Κοινωνικών Λειτουργών για το σχολικό έτος 2024-2025».

Περαιτέρω για τα θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης σχολικής βίας αναφέρουμε τα ακόλουθα:

• Σύμφωνα με τη με αρ. πρωτ. 129431/ΓΔ4/28-09-2020 Υ.Α. (Β’ 4183), στην αρχή κάθε σχολικού έτους ορίζεται σε κάθε σχολική μονάδα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Σύμβουλος Σχολικής Ζωής – ή δύο Σύμβουλοι Σχολικής Ζωής, αν το μαθητικό δυναμικό του σχολείου είναι μεγαλύτερο των 150 μαθητών. Στις κύριες αρμοδιότητες και καθήκοντα του Συμβούλου Σχολικής Ζωής περιλαμβάνονται: η συμβουλευτική καθοδήγηση, η ενημέρωση και η υποστήριξη μαθητών, γονέων και κηδεμόνων σε θέματα παιδαγωγικής, αντιμετώπισης ζητημάτων σε τομείς που απασχολούν τη σχολική μονάδα, όπως ενδεικτικά, η διευθέτηση κρίσεων και η πρόληψη ακραίων συμπεριφορών, η ενθάρρυνση και η ενίσχυση της επικοινωνίας του σχολείου με την οικογένεια και την ευρύτερη κοινότητα, η υποστήριξη μέσα από κοινωνικοπαιδαγωγικά προγράμματα, μεθόδους και πρακτικές για τη δημιουργική σύνδεση σχολείου, οικογένειας και κοινότητας και την συνεργασία τους, με στόχο τη διαχείριση κρίσεων, δηλαδή την πρόληψη κάθε τύπου αντικοινωνικών συμπεριφορών, την ενίσχυση μαθητών/τριών με ιδιαίτερες μαθησιακές ή συναισθηματικές δυσκολίες, την υποστήριξη αυτών και των οικογενειών τους κ.ά.
• Από το διδακτικό έτος 2021-22 η διδακτική ενότητα με τίτλο «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» εισάγεται στο πρόγραμμα σπουδών στο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των τύπων σχολικών μονάδων υποχρεωτικής εκπαίδευσης, νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων με σκοπό την ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης στους μαθητές (άρθρο 52, ν.4807/2021 (Α’ 96)). Σχετικές η με αριθμό 94236/ΓΔ4/2021 ΥΑ «Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών για τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων όλων των τύπων σχολικών μονάδων, Νηπιαγωγείων, Δημοτικών και των Γυμνασίων» (Β’ 3567) και η με αριθμό Φ.31/94185/Δ1/2021 ΥΑ «Εργαστήρια Δεξιοτήτων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση» (Β’ 3791).
• Με τη με αριθμ. 6603/ΓΔ4/2021 (Β’ 140) Υ.Α. «Συλλογικός προγραμματισμός, εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση των σχολικών μονάδων ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο» εισάγεται ο θεσμός της εσωτερικής αξιολόγησης των σχολικών μονάδων με κύριο σκοπό της, τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο σχολικής μονάδας και κατ’ επέκταση στο σύνολο του εκπαιδευτικού συστήματος.
• Το Πρόγραμμα «Ζούμε Αρμονικά ΜΑΖΙ, Σπάμε τη Σιωπή» (ν. 5029/2023 (Α’ 55)) εντάσσεται σε μία συστηματική προσπάθεια του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. για την πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και της βίας, που περιλαμβάνει μέτρα όπως ο διπλασιασμός ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, η ενίσχυση των υποστηρικτικών φορέων όπως τα ΚΕΔΑΣΥ, οι επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, η εισαγωγή σχετικών θεματικών στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων (σεξουαλική αγωγή, σεβασμός στη διαφορετικότητα κτλ) και ο εμπλουτισμός των Νέων Προγραμμάτων Σπουδών κ.ά.. Σχετικά με το πρόγραμμα αυτό έχουν εκδοθεί από την αρμόδια υπηρεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. οι κάτωθι υπουργικές αποφάσεις:

Η με αρ. πρωτ. 35692/ΓΔ4/08-04-2024 Κ.Υ.Α. με θέμα: «Δημιουργία και λειτουργία Ειδικής Ψηφιακής Πλατφόρμας για την αντιμετώπιση ενδοσχολικής βίας και φαινομένων εκφοβισμού» (Β’2176).

Η με αρ. πρωτ. 36421/ΓΔ4/08-04-2024 Υ.Α. με θέμα: «Αρμοδιότητες και καθήκοντα υπεύθυνων αποδεκτών αναφορών στη σχολική μονάδα και τετραμελών ομάδων δράσης στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης για την πρόληψη και αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού» (Β’2177).

Η με αρ. πρωτ. 41207/ΓΔ4/18-04-2024 με θέμα Υ.Α. «Ρύθμιση θεμάτων σχετικών με τις δράσεις και τα προγράμματα που εκπονούνται για την αντιμετώπιση περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού» (Β’ 2404).

• Για την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού έχει δημιουργηθεί ειδική ψηφιακή πλατφόρμα για υποβολή καταγγελιών (https://stop-bullying.gov.gr/). Στη συγκεκριμένη πλατφόρμα έχουν πρόσβαση μαθητές και γονείς, καθώς και όσοι έχουν την επιμέλεια μαθητών/τριών, οι οποίοι δύνανται να υποβάλουν αναφορές. Επίσης, ορίζεται συγκεκριμένο Πρωτόκολλο Διαχείρισης Ενδοσχολικής Βίας και Εκφοβισμού με σκοπό την εξέταση των αναφορών και την υποβολή προτάσεων για την αντιμετώπιση των περιστατικών σχολικής βίας (ν. 5029/2023, Α’ 55).
• Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως «Πανελλήνια Σχολική Ημέρα κατά της Βίας στο Σχολείο». Σύμφωνα με τη με αριθμό Φ1/21229/ΓΔ4/23-02-2023 εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘΑ: «Η ημέρα αυτή αποτελεί μια αφορμή για εκπαιδευτικούς, μαθητές/τριες και γονείς των σχολείων όλης της χώρας να ανταλλάξουν σκέψεις, πληροφορίες και ιδέες και να ενεργοποιηθούν δράσεις ευαισθητοποίησης για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σχολικής βίας και εκφοβισμού που εκδηλώνεται μεταξύ και εναντίον των μαθητών/τριών, ώστε να περιοριστούν οι δίαυλοι εκδήλωσης της βίας στη ζωή των ανηλίκων και να αποτραπούν οι αρνητικές συνέπειες στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.».Με αφορμή την ημέρα αυτή, καλούνται οι σχολικές μονάδες της χώρας να αφιερώσουν χρόνο (δύο ή περισσότερες διδακτικές ώρες με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών) σε δράσεις-συζητήσεις-εκδηλώσεις (π.χ. βιβλιοπαρουσιάσεις, προβολές ταινιών, εικαστικά εργαστήρια, διαδραστικές ομιλίες, κ.α.) με στόχο την ευαισθητοποίηση σε θέματα βίας και σχολικού εκφοβισμού. 

  Στο πλαίσιο της Πράξης «Ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών μέσω του θεσμού ψυχολόγου και του κοινωνικού λειτουργού, σχολικά έτη 2023-2026», εκδόθηκε η με αρ. πρωτ. 97442/ΓΔ4/30- 08-2024 Υ.Α.(Β’5003) με θέμα «Ειδικότερα καθήκοντα και αρμοδιότητες των κλάδων ΠΕ23 Ψυχολόγων και ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών για τα σχολικά έτη 2024-2025 και 2025-2026 στο πλαίσιο της πράξης «Ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών μέσω του θεσμού ψυχολόγου και του κοινωνικού λειτουργού, σχολικά έτη 2023-2026».

• Στο άρθρο 27 της υπό στοιχεία 102791/ΓΔ4/10-09-2024 Κ.Υ.Α. (Β’ 5130) αναφέρονται οι δράσεις για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του σχολείου. Ειδικότερα, στις παρ. 1 και 2 ορίζεται ότι: «1. Σε κάθε σχολείο ο Σύλλογος των Διδασκόντων/ουσών αποφασίζει τη λήψη των μέτρων που θεωρεί απαραίτητα για την οργάνωση της σχολικής ζωής με τρόπο που να διαμορφώνεται καλό σχολικό κλίμα επικοινωνίας, διαλόγου και εμπιστοσύνης ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες και ενημερώνει τον Σύλλογο Γονέων και τις Μαθητικές Κοινότητες. Στην υποστήριξη των μαθητών/τριών και στην προαγωγή του καλού κλίματος συμβάλλουν επιπλέον ο Σύμβουλος Σχολικής Ζωής, οι ειδικοί επιστήμονες της Επιτροπής Διεπιστημονικής Υποστήριξης (Ε.Δ.Υ.) αν έχει συσταθεί και λειτουργεί εντός του σχολείου, ο Σύμβουλος Παιδαγωγικής Ευθύνης του σχολείου καθώς και ο/η ψυχολόγος και ο/η κοινωνικός/ή λειτουργός. 2. Για τον σκοπό αυτό μπορεί, επιπλέον, να αποφασιστεί η συνεργασία με υπευθύνους των υποστηρικτικών δομών των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης και/ή των ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. ή με κοινωνικές υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης και η εφαρμογή κατάλληλων προγραμμάτων εντός του σχολείου.

– Με τη με αριθμ. 109697/ΓΔ4/24-09-2024 Υ.Α. «Πρότυπος Κανονισμός Λειτουργίας σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» (Β’ 5387) κάθε σχολική μονάδα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης οφείλει να έχει μέχρι την 29η Οκτωβρίου εγκεκριμένο Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας, στον οποίο αναφέρονται θέματα σχετικά με τη λειτουργία της. Από τους επτά κεντρικούς άξονες οι οποίοι συνθέτουν το περιεχόμενο του Εσωτερικού κανονισμού, ο τρίτος αφορά στην Πρόληψη φαινομένων Βίας και Σχολικού εκφοβισμού.

• Από το σχολικό έτος 2024-2025 εφαρμόζεται σε όλες τις τάξεις της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης το Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΣ) «Δράσεις Ενεργού Πολίτη». Σύμφωνα με την υπό στοιχεία 130372/ΓΔ4/01-11-2024 Υ.Α. με θέμα: «Πρόγραμμα Σπουδών “Δράσεις Ενεργού Πολίτη” του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου» (Β’ 6048), Το ΠΣ ενσωματώνει τους 17 Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) όπως θεσπίστηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 2015, καλλιεργεί στους μαθητές και τις μαθήτριες τις δεξιότητες και παρέχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, ζητήματα σχετικά με την ισότητα των φύλων, τις λιγότερες ανισότητες, τη δικαιοσύνη και τους ισχυρούς θεσμούς, και τη συνεργασία για την επίτευξη των στόχων αυτών.

– Επιπλέον, για την ψυχοκοινωνική στήριξη των μαθητών/τριών εφαρμόζεται σε όλα τα ΕΠΑ.Λ. και Π.ΕΠΑ.Λ. της χώρας σχετική παρέμβαση που υλοποιείται με την απασχόληση μελών Ε.Ε.Π. κλάδου ΠΕ23 Ψυχολόγων, κατ’ εφαρμογή των οριζόμενων στην υποπαρ. 1β του άρθρου 17 του ν.3699/2008 «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες» (Α’ 199), όπως η διάταξη προστέθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 70 του ν.4485/2017 (Α’ 114) «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις». Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1 της ισχύουσας υπ’ αριθ. Φ.ΜΝΑΕ/128674/Δ4/08-11-2023 (Β’6484) Υπουργικής Απόφασης με θέμα «Καθήκοντα και αρμοδιότητες κλάδου ΠΕ23 Ψυχολόγων στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) και στα Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια (Π.ΕΠΑ.Λ.) για τα σχολικά έτη 2023-2024 έως και 2026-2027 στο πλαίσιο της πράξης «Υποστήριξη εγγραμματισμών και κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης μαθητών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης», τα μέλη Ε.Ε.Π. κλάδου ΠΕ 23 Ψυχολόγων που απασχολούνται στα ΕΠΑ.Λ. και Π.ΕΠΑ.Λ. παρέχουν κατά προτεραιότητα ψυχολογική υποστήριξη στους μαθητές/-τριες της Α’ Τάξης, ευαισθητοποιούν το Σύλλογο Διδασκόντων σε θέματα δυναμικής της ομάδας τάξης, επικοινωνίας με τους μαθητές/-τριες και σχέσεων λειτουργικής συνεργασίας στη σχολική κοινότητα, ενημερώνουν, συμβουλεύουν και υποστηρίζουν τους γονείς, οργανώνουν προγράμματα πρόληψης και προαγωγής της ψυχικής υγείας και συμβάλλουν στη δικτύωση του σχολείου με άλλα σχολεία. Για την εφαρμογή του προγράμματος, κατά το τρέχον σχολικό έτος 2024-2025, εκδόθηκε η υπ’ αριθ. Φ.ΜΝΑΕ/111003/Δ4/26-09-2024 (Β’ 5561) Υ.Α. με θέμα «Καθορισμός σχολικών μονάδων Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στις οποίες ασκούν καθήκοντα μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) κλάδου ΠΕ 23 Ψυχολόγων για το σχολικό έτος 2024- 2025 στο πλαίσιο της πράξης «Υποστήριξη εγγραμματισμών και κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης μαθητών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» με την οποία κατανεμήθηκαν διακόσιοι τριάντα επτά (237) συνολικά Ψυχολόγοι κλάδου ΠΕ23 στα ΕΠΑ.Λ και Π.ΕΠΑ.Λ. όλης της χώρας. Η εν λόγω δράση θα συνεχιστεί και κατά τα σχολικά έτη 2025-2026 και 2026-2027, καθώς υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση μέσω της Πράξης «Υποστήριξη εγγραμματισμών και κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης μαθητών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» (Κωδικός ΟΠΣ 6001947) η οποία έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή» 2021-2027 το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ελληνικό Δημόσιο.

Εν συνεχεία, αναφορικά με τη πρόσληψη σχολικών ψυχολόγων, μετά τη σύσταση των 1.100 θέσεων ΠΕ23-Ψυχολόγων και ΠΕ30-Κοινωνικών Λειτουργών στα ΣΔΕΥ των ΚΕΔΑΣΥ με το άρθρο 17 του ν.(Α’136) και την κατανομή αυτών με την υπουργική απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 3842/Β718-8-2021 η αρμόδια υπηρεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. από τον Αύγουστο του 2022 και μετά διενεργεί κάθε χρόνο διορισμούς στα ΣΔΕΥ (ομάδες 5 γενικών σχολείων με κέντρο 1 ΣΜΕΑΕ ή σχολείο γενικής).

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από το myschool οι οργανικά τοποθετημένοι μόνιμοι ΠΕ23 και ΠΕ30 ανά δομή, έως τις 22-4-2025, είναι οι εξής:

ΜΟΝ ΙΜΟΙ	ΣΜΕ ΑΕ	ΚΕΔΑ ΣΥ	ΣΔΕΥ	σύν
ΠΕ23	258	102	285	645
ΠΕ30	268	77	240	585
σύνολο	526	179	525	1230

Αναφορικά με τις προσλήψεις, για το σχολικό έτος 2024-2025, το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. επιδιώκοντας τη στελέχωση των σχολείων ειδικής αγωγής και γενικής εκπαίδευσης καθώς και των δομών ειδικής αγωγής με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, διενέργησε την 1 η φάση προσλήψεων μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ ήδη από την 30η/8/2024. Συνολικά έχουν γίνει, έως τις 22­4-2025, 7 φάσεις προσλήψεων που ανέρχονται σε 8.412 προσλήψεις αναπληρωτών μελών ΕΕΠ-ΕΒΠ (1η φάση/30-8: 5.539, 1η φάση ειδικής πρόσκλησης/9-10: 162, 2η φάση/21-10: 1.858, 3η φάση/3-12: 465, 2η ειδική/2-1: 338, 2η ειδική (μη αναλήψεις)/15-1:10, 4^η φάση/4- 4: 40).

Όπως αποτυπώνεται στον ακόλουθο πίνακα, μέχρι τις 22-4-2025 έχουν προσληφθεί συνολικά και είναι ενεργοί για όλα τα προγράμματα που δύνανται να απασχοληθούν 1.593 ΠΕ23-Ψυχολόγων και 1.178 ΠΕ30-Κοινωνικών Λειτουργών.

ΠΛΗΡΟ ΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΣΛΗ ΨΗΣ	ΠΕ23	ΠΕ30	ΣΥΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ	450	216	666
ΚΕΔΑΣΥ	328	344	672
ΣΔΕΥ	307	327	634
ΣΜΕΑΕ	287	248	535
ΣΜΕΑΕ BRAILLE	2	1	3
ΣΜΕΑΕ ΕΝΓ	7	4	11
ΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ/ΖΕΠ		38	38
ΥΜΕΠΑΛ	212		212
ΣΥΝΟΛΟ	1593	1178	2771

Σημειώνεται ότι για τα τρία προγράμματα της Γενικής Παιδείας, των ΥΜΕΠΑΛ και των Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ οι σχολικές μονάδες απασχόλησης των ΠΕ23 και ΠΕ30 καθορίζονται με υπουργικές αποφάσεις (που εκδίδονται από τη Γενική Δ/νση Σπουδών ΠΕ & ΔΕ) και επισημαίνεται ότι η αρμόδια υπηρεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. προχώρησε άμεσα στη διενέργεια των προσλήψεων μετά την έκδοση και του τελευταίου χρονικά ΦΕΚ.

Συγκεκριμένα:

-Πρόγραμμα Γενικής Παιδείας με καθορισμό 700 θέσεων ΠΕ23&ΠΕ30 στα γενικά σχολεία (ΦΕΚ 5773/Β717-10-2024) με απασχόληση ή 1 ΠΕ23 ή 1 ΠΕ30 σε ομάδες 5 σχολείων.

-Πρόγραμμα ΥΜΕΠΑΛ με καθορισμό 237 θέσεων ΠΕ23 στα ΥΜΕΠΑΛ (ΦΕΚ 5561/Β77-10- 2024) με απασχόληση 1 ΠΕ23 σε ομάδες 4 σχολείων.

-Πρόγραμμα ΤΥ ΖΕΠ με καθορισμό 49 θέσεων (ΦΕΚ 4635/Β78-8-2024) με απασχόληση 1 ΠΕ30 σε κάθε σχολείο.

-Προγράμματα ΠΕΠ για πρόσληψη αναπληρωτών σε ΣΔΕΥ-ΚΕΔΑΣΥ για τις 1.100 οργανικές θέσεις που δεν έχουν καλυφθεί με μόνιμο προσωπικό (από διορισμούς, μεταθέσεις, μετατάξεις κοκ) με απασχόληση 1ΠΕ23 και 1ΠΕ30 (ζεύγος) ανά ομάδα 5 σχολείων.

Επιπροσθέτως, με την αριθμ. 14640/Ε3/10-02-2025 εγκύκλιο του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., με θέμα: «Επιμόρφωση για την αξιοποίηση της ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας εκ μέρους των μελών ομάδων δράσης, στελεχών εκπαίδευσης και αποδεκτών αναφορών για περιστατικά εκφοβισμού και ενδοσχολικής βίας σε επίπεδο σχολικής μονάδας και Δ/νσης Εκπ/σης», ενημερώθηκαν τα ενδιαφερόμενα μέρη για το γεγονός ότι, στην ειδική ψηφιακή πλατφόρμα επιμόρφωσης https://stopbullying. gov.gr/learn, που ανέπτυξε για το ΥΠΑΙΘΑ το Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων (ΙΤΥΕ), με σκοπό την υποστήριξη των επιμορφωτικών δράσεων που εκπονούνται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.) και το Ι.Τ.Υ.Ε., είναι διαθέσιμα τρία διαδικτυακά μαθήματα, δομημένα ως βίντεο- μαθήματα, τα οποία παρέχονται ως Self-Paced Cources, δηλαδή οι επιμορφούμενοι μπορούν να τα παρακολουθήσουν με τον δικό τους ρυθμό.Η ειδική ψηφιακή πλατφόρμα επιμόρφωσης είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ) και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων και σύστημα εξ αποστάσεως, σύγχρονης και ασύγχρονης, επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, στελεχών εκπαίδευσης και αποδεκτών αναφορών για περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού. Για τον έλεγχο της προόδου τους οι επιμορφούμενοι μπορούν να εφαρμόζουν δοκιμασίες (quizzes) αυτοαξιολόγησης. Το εκπαιδευτικό υλικό συμπληρώνεται από ερωτήσεις/απαντήσεις και τα εγχειρίδια χρήσης των επιμέρους συστημάτων.

Β. Τι λέει η Αρχή Διασφάλισης Της Ποιότητας Στην Πρωτοβάθμια Και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ)

Επισημαίνεται ότι:

1. Τα τελευταία χρόνια βαίνει αυξανόμενος ο αριθμός των υπηρετούντων Σχολικών Ψυχολόγων και των Κοινωνικών Λειτουργών και παραμένει στις προβλέψεις της εκπαιδευτικής πολιτικής να συνεχιστεί η εν λόγω πορεία.

2. Στο πλαίσιο του νεοσύστατου θεσμού των Περιφερειακών Εποπτών Ποιότητας (ν. 4823/21) και του Περιφερειακού Συμβουλίου Εποπτών Ποιότητας (ΠΕ.Σ.Ε.Π.) προβλέπεται η δημιουργία εξειδικευμένων «Γραφείων», τα οποία θα στελεχώνουν Επόπτες Ποιότητας, με σκοπό να μελετήσουν την κατάσταση σε επίπεδο Περιφερειακής Διεύθυνσης, καθώς και στο επίπεδο των επιμέρους Διευθύνσεων Εκπαίδευσης και, αναλόγως, να οργανώνουν εξιδεικευμένες δράσεις πρόληψης και αντιμετώπισης βίαιων συμπεριφορών με τη συντονισμένη εμπλοκή των Σχολικών Ψυχολόγων, Κοινωνικών λειτουργών, εκπαιδευτικών εξειδικευμένων στον εν λόγω τομέα, αλλά και τη συμβολή και εμπλοκή εξωσχολικών φορέων, όπως είναι τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ., τα Α.Ε.Ι., δημοτικές δομές και λοιπές κοινωνικές δομές σχετικές με θέματα πρόληψης και διαχείρισης προβλημάτων εκφοβισμού και νεανικής βίας.

Γ. Τι λέει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ)

1. Το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.), σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, αναπτύσσει δράσεις και προγράμματα με στόχο την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, καθώς και την ενίσχυση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας. Οι δράσεις και τα προγράμματα περιλαμβάνουν ιδίως: α) την επιμόρφωση εκπαιδευτικών, γονέων ή κηδεμόνων και μαθητών, συμπεριλαμβανομένης και της συμβουλευτικής καθοδήγησης εκπαιδευτικών επί μεθόδων αναγνώρισης περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, β) την ανάπτυξη σχετικών δράσεων, προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού, γ) την εκπόνηση επιστημονικών ερευνών, δ) τη σύναψη συνεργασιών των αρμόδιων υπηρεσιών του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. με κάθε είδους φορείς και δομές, ε) την αποστολή σε όλα τα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κατευθυντηρίων οδηγιών σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης περιστατικών διακρίσεων και εκφοβισμού.

Στο πλαίσιο αυτό, από τις 09/04/2024 είναι σε εξέλιξη η εθνική στρατηγική και η εκστρατεία ενημέρωσης για την καταπολέμηση της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού (https://www.minedu.gov.gr/news/58102-09-04-26), με μια σειρά παρεμβάσεων που περιλαμβάνουν:

• Εκστρατεία ενημέρωσης με την υποστήριξη του Ιδρύματος Ωνάση

(https://www.youtube.com/watch?v=AoBVL mJU2Y).

• Τη λειτουργία της πλατφόρμας stop-bullying.gov.gr, μέσω της οποίας ο γονιός/κηδεμόνας ή ένα

παιδί Γυμνασίου ή Λυκείου μπορεί να καταγράψει λεπτομερώς περιστατικά εκφοβισμού, ώστε να ξεκινήσει η διερεύνηση και η αντιμετώπισή του σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί από ειδικούς. Η πλατφόρμα ήδη βοηθά στην πληρέστερη καταγραφή και στη διαχείριση των περιστατικών, αλλά και στην ενημέρωση των μελών της σχολικής κοινότητας σχετικά με την πρόληψη και την αντιμετώπισή τους. Επιπλέον, παρέχει και σχετικό ενημερωτικό υλικό που απευθύνεται τόσο στους/στις εκπαιδευτικούς όσο και στους/στις μαθητές/τριες και στους γονείς/κηδεμόνες. Στο διαθέσιμο εκπαιδευτικό υλικό υπάρχει σύνδεσμος με τα Προγράμματα Καλλιέργειας Δεξιοτήτων (ΠΚΔ) του ΙΕΠ:  http://iep.edu.gr/el/psifiako-   apothetirio/skill-labs.

• Πιο συγκεκριμένα, στην ιστοθέση του ΙΕΠ: http://iep.edu.gr/el/psifiako-apothetirio/skill-labs διατίθενται προτάσεις σχετικού εκπαιδευτικού υποστηρικτικού υλικού στο πλαίσιο των ΠΚΔ. Το ολοκληρωμένα αυτά ΠΚΔ σχετίζονται με την καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως η ενσυναίσθηση και η διαμεσολάβηση για την ειρηνική επίλυση συγκρούσεων. Ακόμη, επιδιώκεται η ανάδειξη αξιών όπως η κοινωνική αλληλεγγύη, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και η ψυχική ενδυνάμωση και η ανάπτυξη συναισθηματικής και ψυχολογικής ευεξίας όλων των μελών της σχολικής κοινότητας ως παράγοντες προαγωγής της ψυχικής υγείας και γενικότερα η προώθηση θετικού σχολικού κλίματος, καθώς και η συνεργασία σχολείου- οικογένειας για τη δημιουργία συμπεριληπτικών σχολείων και κατ’ επέκταση συμπεριληπτικών κοινωνιών. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της έγκαιρης πρόληψης των φαινομένων βίας και εκφοβισμού, τα ΠΚΔ έχουν ενταχθεί στο επίσημο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα για μαθητές/τριες Νηπιαγωγείου, Δημοτικού Σχολείου και Γυμνάσιου (ΦΕΚ 3567/04-08-2021).

Στις Θεματικές ενότητες «Ζω καλύτερα – Ευ Ζην» και συγκεκριμένα στην υποθεματική Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία- Πρόληψη, « Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη» και στις υποθεματικές «Ανθρώπινα Δικαιώματα» και «Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα» υπάρχουν προτεινόμενα εργαστηρίων για την καλλιέργεια της ψυχικής ανθεκτικότητας και της κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης των παιδιών από την Προσχολική Εκπαίδευση έως και το Γυμνάσιο.

• Οι παραπάνω στόχοι επιτυγχάνονται και μέσω των ΠΚΔ που υλοποιούνται κάθε σχολικό έτος, από τις σχολικές μονάδες. βάσει προδιαγραφών του ΙΕΠ. Τα Προγράμματα αυτά πραγματοποιούνται εντός του διδακτικού ωραρίου για την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση και εκτός του διδακτικού ωραρίου για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε ομάδες 15 έως 30 μαθητών/τριών. Σε αυτά εντάσσονται και τα Προγράμματα Αγωγής Υγείας, τα οποία εμπίπτουν και στις αρμοδιότητες του Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού (Ψυχολόγοι ΠΕ23 και Κοινωνικοί Λειτουργοί ΠΕ30) σύμφωνα και με τα γενικά καθήκοντά τους, όπως ορίζονται από την Υ.Α. Αριθ. 142628/ΓΔ4 ΦΕΚ Τεύχος Β’ 3032/04.09.2017 και με τα ειδικότερα καθήκοντά τους, όπως ορίζονται από την Υ.Α. Αριθ. 97442/ΓΔ4/30-08-2024 – Τεύχος B’ 5003/03.09.2024.

2. Στο πλαίσιο των ισχυόντων και των νέων Προγραμμάτων Σπουδών (https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli) και σε ό,τι αφορά στα γνωστικά αντικείμενα των Προγραμμάτων Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, παρέχονται πολλαπλές δυνατότητες προεκτάσεων που αφορούν στην προσέγγιση των θεμάτων πρόληψης της βίας μεταξύ ανηλίκων και στην ειρηνική επίλυση συγκρούσεων.
   • Ήδη από το Νηπιαγωγείο, στο οποίο η φοίτηση είναι υποχρεωτική για όλα τα παιδιά της καθορισμένης ηλικίας, το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών για την Προσχολική Εκπαίδευση του 2022 (ΦΕΚ Β 687/10-2-2023) σε συνέχεια των προηγούμενων, δίνει έμφαση στα ζητήματα συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε ατομικό, διαπροσωπικό και συλλογικό επίπεδο. Οι Θεματικές Ενότητες του Β’ Θεματικού Πεδίου Παιδί, Εαυτός και Κοινωνία, μέσα από αναπτυξιακά κατάλληλες δραστηριότητες προάγουν τον συναισθηματικό, κοινωνικό και πολιτιστικό εγγραματισμό. Η στοχοθεσία του Προγράμματος αφορά (α) σε ατομικό επίπεδο, την ισχυρή αυτοαντίληψη, τη θετική αυτοεικόνα, την καλλιέργεια εσωτερικών κινήτρων για διαρκή αυτοβελτίωση, (β) σε διαπροσωπικό επίπεδο τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και (γ) σε συλλογικό επίπεδο τις διαδικασίες που οικοδομούν την ηθική και την κοινωνική διάσταση του εαυτού (https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli σσ. 11-12). Τα παραπάνω εντάσσονται σε ένα πλαίσιο ανάπτυξης και καλλιέργειας ενταξιακής κουλτούρας, καθώς στηρίζονται στη διαφοροποιημένη διδασκαλία, την πολιτισμικά ευαίσθητη διδασκαλία και την συμπερίληψη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρία (https://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli, σσ. 46-53).
     • Επιπλέον, λόγω της διαθεματικής και της διεπιστημονικής διάστασης του Προγράμματος Σπουδών για την Προσχολική Εκπαίδευση και της ολιστικής του προσέγγισης, για την επίτευξη των ψυχοσυναισθηματικών και κοινωνικών στόχων, αξιοποιούνται και τα άλλα θεματικά πεδία, ιδιαίτερα το Δ’ Θεματικό Πεδίο: Παιδί, Σώμα, Δημιουργία και Έκφραση. Μέσω των τεχνών, τα νήπια θα κατακτήσουν τρόπους έκφρασης και επικοινωνίας που να διευκολύνουν τη ενδυνάμωση του εαυτού, αλλά και τις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους.
     • Η διερευνητική και συνεργατική διδακτική μεθοδολογία που προκρίνονται ως οι πλέον κατάλληλες για την προσχολική ηλικία αναδεικνύουν τις όποιες ανάγκες υπάρχουν σε ατομικό και σε ομαδικό επίπεδο για περαιτέρω διερεύνηση ή/και αντιμετώπιση συναισθηματικών και κοινωνικών προκλήσεων. Τέλος, η/ο Νηπιαγωγός κατέχει κομβικό ρόλο λειτουργώντας πέρα από τα διδακτικά καθήκοντα και ως συνεκτικός κρίκος για τους γονείς, αλλά και το Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό (Ψυχολόγος, Κοινωνικός/ή Λειτουργός, Ειδικός/ή Παιδαγωγός) ή/ και τις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες και δίκτυα (Σ.Δ.Ε.Υ., Ε.Δ.Υ., Κ.Ε.Δ.Α.Σ.Υ.).
   • Μεταβαίνοντας στο Πρόγραμμα Σπουδών του Δημοτικού (ΦΕΚ, Τεύχος Β’ 3022/08.05.2023), στο γνωστικό αντικείμενο της «Μελέτης Περιβάλλοντος» για τις Α’, Β’, Γ’ και Δ’ τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, η σχολική τάξη και το σχολείο προσεγγίζονται ως κοινωνικές ομάδες που λειτουργούν με όρους ισότιμης αντιμετώπισης και συμπερίληψης στη βάση κοινά αποδεκτών κανόνων και προωθείται (Γ’ τάξη) το ενδιαφέρον για τα «κοινά» και η φροντίδα του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος. Επίσης, στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών της «Μελέτης Περιβάλλοντος» των τάξεων Α’ – Δ’ του Δημοτικού Σχολείου, η θεματική ενότητα «Διαπροσωπικές σχέσεις» εντάσσεται, για πρώτη φορά ενιαία και στις 4 τάξεις, στο θεματικό πεδίο: «Κοινωνικές σχέσεις», όπως και οι θεματικές ενότητες «Πολίτης/ταυτότητα», «Διαφορετικότητα/συμπερίληψη» και «Αξίες» εντάσσονται στο θεματικό πεδίο «Πολιτειότητα». Παράλληλα, στο πλαίσιο της υλοποίησης του διδακτικού αντικειμένου της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής στην Ε’ και ΣΤ’ τάξη του Δημοτικού Σχολείου και της Γ’ Γυμνασίου προσεγγίζονται διδακτικά οι έννοιες της κοινωνικής ομάδας, της κοινωνικής συνοχής, της αίσθησης του «εμείς» και του «ανήκειν», καθώς επίσης και ζητήματα που αφορούν στα ανθρώπινα δικαιώματα, στη συμμετοχή στα κοινά και στην πολιτειότητα.
3. Έρευνα σε μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς και γονείς/κηδεμόνες για να υπάρχουν στοιχεία για το φαινόμενο, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Το ΙΕΠ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, όπως προβλέπεται από τον νόμο 5029/23 «Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή» (Άρθρα 3 και 5), διεξήγαγε έρευνα, σε συνεργασία με Πανεπιστήμιο Κρήτης και με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «Διόφαντος» σε αντιπροσωπευτικό δείγμα σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης όλης της επικράτειας, με σκοπό την αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης των περιστατικών της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, τη διερεύνηση των παραγόντων που συμβάλλουν στο φαινόμενο, την εξαγωγή συμπερασμάτων και την υποβολή προτάσεων για τον σχεδιασμό κατάλληλα στοχευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπισή του (ΑΔΑ: ΨΕ0ΣΟΞΛΔ-74Π). Στην έρευνα συμμετείχαν 48.265 μαθητές/τριες, 10.028 εκπαιδευτικοί και 13.762 γονείς/κηδεμόνες. Η έρευνα ασχολήθηκε, επίσης, με τη διερεύνηση του συσχετισμού της χρήσης των ψηφιακών εφαρμογών και της ψυχικής υγείας των μαθητών/τριών καθώς επίσης και του αισθήματος ικανοποίησης στο σχολικό περιβάλλον με σκοπό τον σχεδιασμό δράσεων βελτίωσης του σχολικού κλίματος και ανάπτυξης της ψυχικής ανθεκτικότητας όλων των μελών της σχολικής κοινότητας. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο «Προσεγγίσεις για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού» (https://www.iep.edu.gr/el/evie-synedrio-proseggiseis) και σύντομα θα δημοσιευτούν ολοκληρωμένα στο δικτυακό τόπο του ΙΕΠ.
4. Στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής και της εκστρατείας ενημέρωσης για την καταπολέμηση της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, το ΙΕΠ, η Γενική Γραμματεία Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. και το ΕΚΠΑ συνδιοργάνωσαν το Συνέδριο «Προσεγγίσεις για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού». Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στις 7 και 8 Μαρτίου 2025. Με τις 4 κεντρικές ομιλίες στην αίθουσα εκδηλώσεων «Jacqueline de Romilly» του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού την Παρασκευή 07/03 και τις 146 εισηγήσεις, τα 6 εργαστήρια, το 1 πάνελ και τους/τις 278 εισηγητές/τριες και συνεισηγητές/τριες το Σάββατο 08/03 αναδείχτηκαν επιστημονικές προσεγγίσεις, καθώς και πρακτικές λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν στις σχολικές μονάδες. Οι 789 συμμετέχοντες/ουσες επιβεβαίωσαν ότι το θέμα της Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Ενδοσχολικής Βίας και του Εκφοβισμού είναι ζωτικής σημασίας για τους/τις εκπαιδευτικούς, τους/τις ερευνητές, τους/τις ακαδημαϊκούς, την κοινωνία των πολιτών και τους φορείς χάραξης πολιτικής.
5. Για όλες τις μονάδες Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, σύμφωνα με την Αριθ.Πρωτ.121046/ΓΔ4/04-10- 2022/ΥΠΑΙΘ η οποία εξειδικεύει τα όσα ορίζονται στην Υπ. Απόφαση 134960/Δ3/2021 οι σχολικές μονάδες και οι μαθητές/τριές τους, υποστηρίζονται από τα Σχολικά Δίκτυα Εκπαιδευτικής Υποστήριξης (Σ.Δ.Ε.Υ.) και τις Επιτροπές Διεπιστημονικής Υποστήριξης (Ε.Δ.Υ.). Μέρος των αρμοδιοτήτων τους είναι η εκπόνηση εξατομικευμένων προγραμμάτων και παρεμβάσεων που να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση όλων ανεξαιρέτως των μαθητών/τριών στην εκπαίδευση και την προαγωγή συνολικά της γνωστικής και ψυχοκοινωνικής τους ανάπτυξης. Στα Σ.Δ.Ε.Υ. και τις Ε.Δ.Υ. συμμετέχουν Ψυχολόγοι ΠΕ23 και Κοινωνικοί Λειτουργοί ΠΕ30 και συνεργάζονται με τα αρμόδια Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής & Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.). Ο ρόλος των Ψυχολόγων ΠΕ23 και των Κοινωνικών Λειτουργών ΠΕ30 είναι και συμβουλευτικός και θεραπευτικός για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας (εκπαιδευτικοί, μαθητές/τριες, γονείς) ατομικά και συνολικά. Εκτείνεται δε, πέρα από τα προγράμματα Αγωγής Υγείας και εστιάζει ιδιαίτερα στην ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών, στο πλαίσιο της ομώνυμης Πράξης «Ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών μέσω του θεσμού ψυχολόγου και του κοινωνικού λειτουργού, σχολικά έτη 2023-2026». Τέλος, το Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό οφείλει να σχεδιάζει, να προγραμματίζει και να υλοποιεί και δράσεις για την ενημέρωση και υποστήριξη τόσο των γονέων, όσο και του διδακτικού προσωπικού των σχολείων, αλλά και να διασυνδέει με τις κατάλληλες Διαγνωστικές ή/και Υποστηρικτικές Υπηρεσίες (Σ.Δ.Ε.Υ., Ε.Δ.Υ., Κ.Ε.Δ.Α.Σ.Υ. κλπ).
6. Επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών από το ΙΕΠ (https://www.iep.edu.gr/el/epimorfosi-evie) και από το ΕΚΠΑ σε συνεργασία με το ΙΕΠ. Στο πλαίσιο του νόμου 5029/23 και των προβλεπόμενων δράσεων και προγραμμάτων για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού, το ΙΕΠ σε συνεργασία με το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. υλοποίησε, την εβδομάδα 8 Ιουλίου με 12 Ιουλίου 2024, επιμόρφωση των τετραμελών Ομάδων Δράσης σε όλες τις διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, στην οποία ένα μεγάλο μέρος αφιερώθηκε στην παρουσίαση προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης των περιστατικών ενδοσχολικής βίας και διαδικτυακού εκφοβισμού δηλαδή σε δομημένα προγράμματα πρόληψης και αντιμετώπισης που έχουν δείξει σημαντική μείωση τέτοιων περιστατικών σε διεθνές επίπεδο, σε προγράμματα και δράσεις προαγωγής θετικού σχολικού κλίματος, σε άλλα θέματα που αφορούν στη συνεργασία σχολείου-οικογένειας, καθώς και στη συνεργασία με φορείς στην κοινότητα. Επίσης, αφιερώθηκαν 2 επιπλέον ξεχωριστές ενότητες που αφορούσαν στα δομικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των Σχεδίων Δράσης και έγινε εργαστήριο κατάρτισης Σχεδίων Δράσης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού στη σχολική μονάδα.. Σε συνέχεια της πιο πάνω επιμορφωτικής δράσης, το ΙΕΠ υπέγραψε Προγραμματική Σύμβαση με το ΕΚΠΑ (https://iep.edu.gr/el/psifiako-apothetirio/skill- labs/2241-deltio-typou-ypografi-programmatikis-symvasis-metaksy-tou-institoytou-ekpaideftikis- politikis-kai-tou-ethnikoy-kai-kapodistriakoy-panepistimiou-athinon-sto-plaisio-tis-ethnikis-stratigikis- gia-tin-katapolemisi-tis-endosxolikis-vias-kai-ekfovismoy), βάσει της οποίας το ΕΚΠΑ έχει αναπτύξει επιμορφωτικό υλικό και υλοποιεί επιμόρφωση 26.000 εκπαιδευτικών, Υπευθύνων Αποδεκτών Αναφορών στις Σχολικές Μονάδες, Συμβούλων Εκπαίδευσης και Υπευθύνων Αγωγής Υγείας και Σχολικών Δραστηριοτήτων, ώστε να υποστηρίξουν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων και προγραμμάτων στις σχολικές μονάδες. Στόχος των επιμορφωτικών δράσεων είναι το σχολείο να καταστεί ικανό να ανιχνεύει τις εξειδικευμένες ανάγκες του και να σχεδιάζει και υλοποιεί δράσεις και προγράμματα με τη συμμετοχή όλων των μετεχόντων της σχολικής κοινότητας στη βάση της ολιστικής προσέγγισης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού παύουν να θεωρούνται ζήτημα αποκλειστικής αρμοδιότητας του/της ψυχολόγου ή του/της κοινωνικού/ής λειτουργού της σχολικής μονάδας και απαιτούν τη συνδρομή όλων ανεξαιρέτως των μελών της σχολικής κοινότητας. Επιπλέον, εκπονεί ενημερωτικό υλικό ευαισθητοποίησης της εκπαιδευτικής και της ευρύτερης κοινότητας σε θέματα ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.
7. Στο πλαίσιο του νόμου 5029/2023 «Ζούμε Αρμονικά Μαζί, Σπάμε τη Σιωπή» και της νέας εθνικής στρατηγικής και εκστρατείας ενημέρωσης για την καταπολέμηση της ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού https://www.minedu.gov.gr/rss/58103-09-04-27 προβλέπονται μια σειρά από μέτρα στα οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η διερεύνηση και αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, καθώς και δράσεις ενημέρωσης όλων των μελών της σχολικής κοινότητας, επιμορφωτικές δράσεις για την εκπαιδευτική κοινότητα και προγράμματα πρόληψης και αντιμετώπισης των περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού.

Επιπλέον, για τη διαχείριση των κρουσμάτων βίας, κατόπιν απόφασης του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. από το σχολικό έτος 2020-2021 και εφεξής, κάθε σχολική μονάδα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης οφείλει να
έχει εγκεκριμένο Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας στον οποίο αναφέρονται θέματα σχετικά με τη λειτουργία της. Σκοπός του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας του Σχολείου είναι η θεμελίωση ενός πλαισίου που υποστηρίζει το εκπαιδευτικό έργο και την απρόσκοπτη συμμετοχή όλων στην εκπαιδευτική διαδικασία, η διαμόρφωση κλίματος συνεργασίας και σεβασμού στη διαφορετικότητα, η εξασφάλιση της σωματικής ασφάλειας και της συναισθηματικής πλήρωσης όλων των μελών της σχολικής κοινότητας, κ.ά. Ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας του Σχολείου επικαιροποιείται κατά την έναρξη κάθε σχολικού έτους. Στον πρόσφατο επικαιροποιημένο Πρότυπο Κανονισμό Λειτουργίας σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης [ΦΕΚ 5387 τ.Β’ (26.09.2024)] περιλαμβάνονται ξεχωριστές ενότητες και πρόνοια για τη συμπεριφορά μαθητών/τριών, για την πρόληψη φαινομένων βίας και σχολικού εκφοβισμού αλλά και για τη συνεργασία σχολείου – οικογένειας – Συλλόγου Γονέων/Κηδεμόνων.

Συνοψίζοντας, αναφορικά με την πρόληψη και την αντιμετώπιση των περιστατικών βίας μεταξύ ανηλίκων μαθητών/τριών, στο σχολείο από την Α’ Δημοτικού, παρέχονται πολλαπλές δυνατότητες εφαρμογής προγραμμάτων που αφενός εκκινούν νωρίτερα, στην προσχολική ηλικία, αφετέρου ενισχύουν τις απαραίτητες κοινωνικές δεξιότητες για την ανάπτυξη υγιών διαπροσωπικών σχέσεων, αλλά και για την προαγωγή της ειρηνικής κοινωνικής συνύπαρξης. Παράλληλα έχουν ήδη ξεκινήσει να υλοποιούνται, και συνεχίζονται, δράσεις επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και ενημέρωσης όλων των μελών της σχολικής κοινότητας, με στόχο την ενδυνάμωσή τους για αποτελεσματικότερη διαχείριση των περιστατικών αυτών.

Δ. Ετήσιο Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) 2025 του ΥΠΑΙΘΑ

Στο Ετήσιο Σχέδιο Δράσης (Ε.Σ.Δ.) 2025 του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., στον Στόχο 1 «Νέο, ανοικτό, συμπεριληπτικό σχολείο, προσανατολισμένο στις δεξιότητες του 21ου αιώνα» περιλαμβάνονται – μεταξύ άλλων- οι παρακάτω Δράσεις και τα Έργα τους:

– Δράση 1.1 με τίτλο «Διασφάλιση ποιότητας και αποτελεσματικότητας εκπαιδευτικού συστήματος» στην οποία περιλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- τα εξής Έργα:

Έργο 1.1.8 «Νέα κριτήρια επιλογής εκπαιδευτικών», το οποίο περιγράφεται ως εξής: «Δημιουργία νέων κριτήριων επιλογής εκπαιδευτικών με στόχο την ενδυνάμωση της αξιοκρατικής και διαφανούς επιλογής. Ανάπτυξη νέου συστήματος διορισμού/προσλήψεων για εκπαιδευτικούς με στόχο την ενδυνάμωση της αξιοκρατικής και διαφανούς επιλογής εκπαιδευτικών, Νέο πλαίσιο κινητικότητας και εκπαιδευτικών αδειών. Νέο σύστημα διορισμού / προσλήψεων ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, σχολικών νοσηλευτών, ΕΕΠ και ΕΒΠ».

Το εν λόγω έργο περιλαμβάνει τα εξής Ορόσημα: 1.1.8.1 «Σύσταση Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής», 1.1.8.2. «Υποβολή Εισηγήσεων προς την Πολιτική Ηγεσία», 1.1.8.3. «Έγκριση Υπουργικού Συμβουλίου», 1.1.8.4. «Ανάρτηση νόμου για Διαβούλευση», 1.1.8.5. «Κατάθεση Νόμου στη Βουλή» και 1.1.8.6. «Δημοσίευση Νόμου σε ΦΕΚ».

Έργο 1.1.9 «Θεσμοθέτηση Ανοικτού Σχολείου», το οποίο περιγράφεται ως εξής: «Βασικές αρχές του ανοιχτού σχολείου: συμπεριληπτικό, βιώσιμο και αειφόρο, αποτελεσματικό, με αξιολογημένους εκπαιδευτικούς. Αφορά την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: ωρολόγια προγράμματα, νέα εκπαιδευτικά προγράμματα, Εθνικό Απολυτήριο, σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση».

Το εν λόγω έργο περιλαμβάνει τα εξής Ορόσημα: 1.1.9.1 «Ανάρτηση νόμου για Διαβούλευση», 1.1.9.2 «Κατάθεση Νόμου στη Βουλή», 1.1.9.3 «Δημοσίευση Νόμου σε ΦΕΚ».

-Δράση 1.2 με τίτλο «Διασφάλιση ευρείας πρόσβασης στην εκπαίδευση» στην οποία περιλαμβάνεται -μεταξύ άλλων- το εξής Έργο:

Έργο 1.2.3 «Ενίσχυση του θεσμού του ψυχολόγου και του κοινωνικού λειτουργού”. Όπως περιγράφεται: “Πρόσληψη ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών και στελέχωση ανά ομάδες 5 σχολείων σε όλη την επικράτεια (συνεχής δράση)».

Το εν λόγω έργο περιλαμβάνει τα εξής Ορόσημα: 1.2.3.1 «Καθορισμός διαδικασίας δημιουργίας ομάδων σχολικών μονάδων Α/θμιας, Β/θμιας Εκπαίδευσης προς ΠΔΕ», 1.2.3.2 «Ορισμός των σχολικών μονάδων και κατανομής μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) κλάδων ΠΕ23-30 στη δημόσια πρωτοβάθμια εκπαίδευση και στη δευτεροβάθμια γενική εκπαίδευση», 1.2.3.3 «Ορισμός σχολικών μονάδων Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης στις οποίες ασκούν καθήκοντα μέλη Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) κλάδου ΠΕ23 Ψυχολόγων για το σχολικό έτος 2025-2026 στο πλαίσιο της πράξης “Υποστήριξη εγγραματισμών και κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης μαθητών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης”», 1.2.3.4 «Πρόσληψη ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών και στελέχωση ανά ομάδες έως 5 σχολείων εντός των εγκεκριμένων πιστώσεων».

-Δράση 1.6 με τίτλο «Ενίσχυση Ασφάλειας Σχολικού Περιβάλλοντος» στην οποία περιλαμβάνεται -μεταξύ άλλων- το εξής Έργο:

Έργο 1.6.1 «Μέτρα για την καταπολέμηση της σχολικής βίας (bullying) – ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΜΕΑ». Το εν λόγω έργο περιγράφεται ως εξής: «Με ρητή αναφορά σε ζητήματα σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών, πρόληψης και αντιμετώπισής της [ΕΣΔ για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών]. Με ρητή αναφορά στην ομοφοβία και τρανσοφοβία, καθώς και στη διαχείριση ζητημάτων σεξουαλικού προσανατολισμού, έκφρασης, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου μαθητών, εκπαιδευτικών και οικογενειακών δομών, με διασαφήνιση της ΛΟΑΤΚΙ+ ορολογίας [ΕΣΔ ΛΟΑΤΚΙ+]. Με ρητή αναφορά σε ζητήματα πρόληψης, προστασίας, ανακούφισης και ανάκαμψης γυναικών που έχουν υποστεί έμφυλη, σεξουαλική, ενδοοικογενειακή βία και σεξουαλική εκμετάλλευση».

Στο ανωτέρω Έργο περιλαμβάνονται τα παρακάτω ορόσημα:

• «Παρουσίαση αποτελεσμάτων έρευνας σε σχολικές μονάδες από το Πανεπιστημίου Κρήτης», 1.6.1.2 «Εναρξη υλοποίησης επιμορφωτικών δράσεων του ΙΕΠ σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ’, 1.6.1.3 « Έκδοση εγκυκλίου παρακολούθησης λειτουργίας της πλατφόρμας Stop Bullying και εποπτεία στις ιδιωτικές σχολικές μονάδες», 1.6.1.4«Συγκέντρωση απολογιστικών στοιχείων εκπαιδευτικών δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών από τους/τις Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων στις θεματικές της σχολικής βίας (bullying) για το σχολικό έτος 2024-2025», 1.6.1.5 «Συγκέντρωση των ετήσιων εκθέσεων των ομάδων δράσης των Περιφερειακών Δ/νσεων Εκπ/σης».

Επιπλέον, στο Ε.Σ.Δ. 2025 του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α και στον Οριζόντιο Στόχο Ι με τίτλο «Εθνική Στρατηγική για ΛΟΑΤΚΙ+» περιλαμβάνεται -μεταξύ άλλων- η Δράση Ι.1 με τίτλο «Εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς».

Η παραπάνω Δράση περιλαμβάνει -μεταξύ άλλων – το Έργο Ι.1.1 «Καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων, ευαισθητοποίηση σχολικής κοινότητας». Η προαναφερόμενη Έργο περιγράφεται ως εξής: «Με ρητή αναφορά σε ζητήματα σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών, πρόληψης και αντιμετώπισής της [ΕΣΔ για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών]. Με ρητή αναφορά στην ομοφοβία και τρανσοφοβία, καθώς και στη διαχείριση ζητημάτων σεξουαλικού προσανατολισμού, έκφρασης, ταυτότητας και χαρακτηριστικών φύλου μαθητών, εκπαιδευτικών και οικογενειακών δομών, με διασαφήνιση της ΛΟΑΤΚΙ+ ορολογίας [ΕΣΔ ΛΟΑΤΚΙ+]. Με ρητή αναφορά σε ζητήματα πρόληψης, προστασίας, ανακούφισης και ανάκαμψης γυναικών που έχουν υποστεί έμφυλη, σεξουαλική, ενδοοικογενειακή βία και σεξουαλική εκμετάλλευση (ΕΣΔΓΕΑ).».

Στο ανωτέρω Έργο περιλαμβάνονται τα παρακάτω ορόσημα:

• «Υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών από τους/τις Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας στις θεματικές της σχολικής βίας (bullying) με ρητή αναφορά σε ζητήματα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, ομοφοβίας, τρανσφοβίας και έμφυλης βίας με στόχο την αύξηση του πλήθους των Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων που υλοποιούνται στις ανωτέρω θεματικές από τους/τις μαθητές και εκπαιδευτικούς στις σχολικές μονάδες το σχολικό έτος 2024-2025»,
• «Υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών από τους/τις Υπεύθυνους Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας στις θεματικές της σχολικής βίας (bullying) με ρητή αναφορά σε ζητήματα σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, ομοφοβίας, τρανσφοβίας και έμφυλης βίας με στόχο την αύξηση του πλήθους των Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων που υλοποιούνται στις ανωτέρω θεματικές από τους/τις μαθητές και εκπαιδευτικούς στις σχολικές μονάδες το σχολικό έτος 2025-2026.».

Ε. Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων

Βάσει του π.δ. 18/2018, το Τμήμα Β’ της Δ.Υ.Π.Ε.Α. είναι αρμόδιο για «τη σύνταξη σχεδίων αποφάσεων και εγκυκλίων που αφορούν: αα) στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης των ζητημάτων που προάγουν τη σωματική και ψυχική υγεία των μαθητριών/μαθητών και των μελών της σχολικής κοινότητας στις σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και εντάσσονται στη θεματολογία της σχολικής αγωγής και προαγωγής της υγείας […όπως η] βία κατά των παιδιών/ενδοσχολική βία και εκφοβισμός» και «[…] την προώθηση συνεργασιών με κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς για τον σχεδιασμό, την προώθηση, την υποστήριξη και την αξιολόγηση της εφαρμογής καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων στο πλαίσιο της αγωγής και προαγωγής της υγείας».

Στο πλαίσιο εφαρμογής των ανωτέρω, σχεδιάζονται και υλοποιούνται στις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων με θεματικό κέντρο την Αγωγή Υγείας, βάσει σχετικών εγκυκλίων, οι οποίες επικαιροποιούνται κάθε σχολικό έτος. Ενδεικτικά αναφέρεται η με αρ. πρωτ. 132714/Δ7/6- 11-2024 εγκύκλιος με θέμα: «Σχεδιασμός και Υλοποίηση Προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων (Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας, Πολιτιστικών Θεμάτων και Αγωγής Σταδιοδρομίας) για το σχολικό έτος 2024-2025». Στη θεματολογία των ανωτέρω προγραμμάτων εντάσσονται παγίως ζητήματα που αφορούν στις θεματικές: πρόληψη κι αντιμετώπιση της βίας και του σχολικού εκφοβισμού, αξίες ζωής (σεβασμός, αγάπη, ειρήνη, ανεκτικότητα, τιμιότητα κ.ά.), ψυχική υγεία – συναισθηματική αγωγή – διαπροσωπικές σχέσεις.

Κατά το διδακτικό έτος 2023-2024, βάσει των στοιχείων που τηρούνται στο αρχείο της Υπηρεσίας μας, σε σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, στις ανωτέρω θεματικές υλοποιήθηκαν συνολικά εννιακόσια τριάντα (930) Προγράμματα Αγωγής Υγείας, με τη συμμετοχή δύο χιλιάδων εξακοσίων τριάντα εννέα (2.639) εκπαιδευτικών και είκοσι τριών χιλιάδων οκτακοσίων σαράντα τεσσάρων (23.844) μαθ ητών/ μαθητριών.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι κάτωθι τίτλοι Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας:

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΣΤΙΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ: 1. ΑΞΙΕΣ ΖΩΗΣ (ΣΕΒΑΣΜΟΣ, ΑΓΑΠΗ, ΕΙΡΗΝΗ, ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΤΙΜΙΟΤΗΤΑ Κ.Α.) 2. ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ – ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ 3. ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2023-2024

«Ο σχολικός εκφοβισμός χτυπά την πόρτα του σχολείου»

«Σχολική διαμεσολάβηση»

«Σπάμε τη σιωπή μας»

«Εγώ κι εσύ κι όλοι μαζί μια ομάδα δυνατή»

«Ψυχική υγεία και συναισθηματική αγωγή»

«Δεν μαλώνω, δεν μαλώνω, αγκαλιά μεγάλη απλώνω»

«Αξίες ζωής στην εκπαίδευση»

«Ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων και αποδοχή: θέτοντας τις βάσεις για ένα συμπεριληπτικό σχολείο»

«Μπορείς να έρθεις στη θέση μου;»

«Γνωρίζω τον εαυτό μου και τους φίλους μου»

«Ένας για όλους και όλοι για τη φιλία»

«Με όχημα την αγάπη χτίζουμε τα όνειρά μας»

«Βλέπω μέσα από τα μάτια της αγάπης και της συγχώρεσης»

«Ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης»

«Αυτογνωσία και κοινωνικοποίηση στην εφηβεία»

Παράλληλα, στο πλαίσιο της ανωτέρω εγκυκλίου προβλέπεται η διοργάνωση από τις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης της χώρας δια των Υπεύθυνων Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων: (α) ενημερωτικών συναντήσεων με ομάδες εκπαιδευτικών, προκειμένου οι τελευταίοι/ες να συνεισφέρουν αποτελεσματικά στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας και (β) προγραμμάτων και παρεμβάσεων στις σχολικές μονάδες. Οι δράσεις των Υπευθύνων δύναται να υλοποιούνται σε συνεργασία με Φορείς που αναπτύσσουν εκπαιδευτική δραστηριότητα (δημόσιους οργανισμούς, φορείς τοπικής ή περιφερειακής αυτοδιοίκησης, Α.Ε.Ι., άλλους κυβερνητικούς ή μη κυβερνητικούς φορείς, κ.ά.). Στη θεματολογία τους εντάσσεται παγίως η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών σε θέματα όπως: πρόληψη κι αντιμετώπιση της βίας και του σχολικού εκφοβισμού, αξίες ζωής (σεβασμός, αγάπη, ειρήνη, ανεκτικότητα, τιμιότητα κ.ά.), ψυχική υγεία – συναισθηματική αγωγή – διαπροσωπικές σχέσεις.

Κατά το διδακτικό έτος 2023-2024, βάσει των στοιχείων που τηρούνται στο αρχείο της Υπηρεσίας μας, υλοποιήθηκαν συνολικά εκατόν σαράντα επτά (147) Δράσεις Υπεύθυνων Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων, με τη συμμετοχή επτά χιλιάδων εκατόν είκοσι επτά (7.127) εκπαιδευτικών και δεκατεσσάρων χιλιάδων τετρακοσίων ογδόντα τριών (14.483) μαθητών/μαθητριών.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι κάτωθι τίτλοι δράσεων Υπεύθυνων Αγωγής Υγείας/Σχολικών Δραστηριοτήτων:

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΔΡΑΣΕΩΝ
ΤΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ/ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
ΤΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΗΣ
ΧΩΡΑΣ

ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ:

1. ΑΞΙΕΣ ΖΩΗΣ (ΣΕΒΑΣΜΟΣ, ΑΓΑΠΗ, ΕΙΡΗΝΗ, ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΤΙΜΙΟΤΗΤΑ Κ.Α.)
2. ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ – ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
3. ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2023-2024

«Αποτελεσματικές δεξιότητες διαχείρισης του εκφοβισμού από τους εκπαιδευτικούς» «Η δημοκρατική λειτουργία του σχολείου ως μέσο πρόληψης και αντιμετώπισης της σχολικής βίας»

«Πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού»

«Προβλήματα συμπεριφοράς στη σχολική κοινότητα. Στρατηγικές πρόληψης και αντιμετώπισης»

«Καλές πρακτικές για την ενίσχυση ψυχικής ανθεκτικότητας και διαπροσωπικών σχέσεων στο σχολικό πλαίσιο»

«Η σημασία της κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης στην εκπαίδευση»

«Επίλυση συγκρούσεων – Βελτίωση σχέσεων μαθητών/μαθητριών»

«Δημιουργώντας συνεργατικές σχέσεις στο σχολείο»

«Σχολική βία: Θεωρία και καλές πρακτικές αντιμετώπισης»

«Εκπαίδευση στη σχολική διαμεσολάβηση: Προετοιμάζοντας διαμεσολαβητές /διαμεσολαβήτριες»

«Πρόγραμμα ενδοσχολικής διαμεσολάβησης»

«Κοινωνικο-συναισθηματική μάθηση»

«Δίκτυο συναισθηματικής αγωγής»

«Διαχείριση κρίσεων στη σχολική κοινότητα: Προετοιμάζοντας το σχολείο να ανταπεξέλθει σε καταστάσεις κρίσης»

Τέλος, στις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης υλοποιούνται σε ετήσια βάση εκπαιδευτικά προγράμματα από δημόσιους/ιδιωτικούς Φορείς με επιστημονική, ερευνητική και εκπαιδευτική δραστηριότητα, τα οποία, από το διδακτικό έτος 2024-2025, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 5128/2024, Α’ 118, άρθρο 73), εγκρίνονται από τον/την Διευθυντή/Διευθύντρια ή τον/την Προϊστάμενο/Προϊσταμένη της σχολικής μονάδας με κοινοποίηση στον Επόπτη Ποιότητας της οικείας Διεύθυνσης Εκπαίδευσης. Στη στοχοθεσία αυτών των προγραμμάτων εντάσσεται παγίως η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των μαθητών και των μαθητριών σε θεματικές όπως: πρόληψη κι αντιμετώπιση της βίας και του σχολικού εκφοβισμού, αξίες ζωής (σεβασμός, αγάπη, ειρήνη, ανεκτικότητα, τιμιότητα κ.ά.), ψυχική υγεία – συναισθηματική αγωγή – διαπροσωπικές σχέσεις.

Δείτε επίσης

Τι προτείνει για τη σχολική βία και εκφοβισμό η Επιτροπή-Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των μέτρων 

Το σχέδιο για Πρόληψη της Βίας και της Παραβατικότητας Ανηλίκων όπως παρουσιάστηκε

Το Kids Wallet παρουσιάστηκε: Πως θα λειτουργεί-Επισημάνσεις για τους γονείς 

Παρακαλούμε μην παραλείπετε να αναφέρετε το especial.gr ως πηγή, με ενεργό link προς τη διεύθυνση https://www.especial.gr/diachirisi-scholikis-vias-koinonikoi-leitourgoi-kai-psichologoi-ti-lene-ypourgeio-paideias-adippde-iep/ όταν αναδημοσιεύετε το περιεχόμενό μας.